نوری ۔۔۔ طبع زاد کہانی (ہٹھاڑی پنجابی)۔

نوری

طبع زاد کہانی ۔(ہٹھاڑی پنجابی)۔

’’کیہ آدھا ایں مُڑ کرملّی دے پیو!  ایدھے گھنوواں بن کے بایہہ رہو توئیں، اودھے شریکا باگھا ٹڈی کھلا اے۔ پر، تینوں کیہ ... لوکائی تاں ایہو ای آکھسی پئی رن کُتّی خصم دی مَنّی کائی نہیں‘‘۔ نوراں ہِکّو ساہے بلیندی پئی ہئی۔ راوی دے کڈّھے، بریتی تے چونکڑی ماری بیٹھی، ریتا دا بُک بھر کے مُٹھ میچدی تے ریتا انگلاں اچوں کِردی تے اوہدے گھگرے دی جھولی اچ ڈھیندی پئی ہئی۔ ہِک ساہ چھکیا سو تے مڑ آکھن لگی: ’’آیہہ ویدھا پیا ایں؟ سیانے آکھدے نیں مٹھ اچ ریتا کِرنوں نہ راہندی۔ ویلا بھَنّا ودا ای وے حاکو جھلّیا! توئیں ہکو چھِکی ہوئی اے ’میں نائیں جاوناں اودھے ... وے، کہیں پاروں نائیں جاونا توئیں؟‘‘ اوہ آودی جاؤں اٹھی کے اگانہہ ہوئی تے حاکو نوں مَوراں توں پھَد کے چا ہلُونیا سو۔ تے اوہ، بندے دا پتر، ہکو چپ وٹی ہوئی، پیریں بھار ریتا اتے بیٹھا لیکاں لِیکدا پیا ہئی تے مڑ ڈھَیندا پیا ہئی۔

’’وے! وے حاکو، کائی تاں پھُٹ وے بھیڑیا، کجھ تاں کُو! گھونگنیاں گھتیاں ہوئیاں نی مونہہ اچ؟‘‘ نوراں ہور اچیری کوئی تے حاکو ریت اچ ہک ڈوہنگی ساری لیک چا چھکی۔ مڑ، ٹھَیہہ کے آکھیا سو: ’’میں ہکو آکھی ہئی ناں!‘‘۔ ڈاہڈی کاوڑ ہئی حاکو دے بلارے اچ ۔ ’’میں اودھے کائی نہیں جاونا، ہِک، دو، ترے... میں کائی نہیں جاوناں!  بس؟ تے ہُن کجھ نہ بھونکیں! ہَلا!‘‘ اینی گل آکھی سو تے اگاہتا اٹھی گیا اودھوں۔

نوراں اتھائیں پِٹّن چا دھریو سو تے اچی اچی وین گھتن لگ پئی: ’’وے لوکا! میں تَتڑی، رُڑھ وگے میرے لیکھ وے لوکا! وے حاکو! وے لوکو! وے کرملّی!‘‘ دَھپ دَھپ کدائیں پَٹاں تے دوہتھڑ مریندی اے، کدائیں ڈھاکاں تے، تے کدائیں ہِکّاں تے۔ کرملّی مجّھِیں دریا اچ لاہیاں، اک ڈھاب دی پوچھل پھَدّی، رَؤں اچ آیا ماہئے گویندا ہئی پیا: ’’کدیں ماجھے آویں آ .. ہرنی دی اکھ آلئے، کائی کَنگ پیاویں آ‘‘ اوہدے کنّیں ماں دا ہاڑا پیا تے اوہ بھَنّا۔ پانی اچوں اگاہتی چھال ماری سو۔ لانگڑ بدھی ہوئی، دھوتی راوی دے گنگھل پانی اچ نچڑدی پئی۔ دُھنّی توں لَے ہِک تائیں سنگھنے کالے وال، دَھون پھِٹّی ہوئی گڑھاپ وانگرتے ڈولے پھڑَک پھڑک پئے کردے، پَٹاں دا ماس ہِک دوجے اچ کھاہندا، پینجنیاں ڈِب کُٹن آلے مگدراں توں وَدھ پکروڑ تے ایہوں جیہیاں وینیاں۔ گلّھاں اچوں رَت چویندی ہئی تے اکھیاں اچ جیویں سرمی چھکی ہووے۔ ماں کول آ کے کھلو گیا، تے آدھا اے: ’’کیہ ہوئیا ای بے بے، کہنوں پِٹدی پئی ہائیں؟ پیو کدھے ای؟‘‘ مڑ اگانہہ پچھانہہ جھاک کے اچی ساری ہاک ماری سو ’’او پیو! کدھے وگ گیا ایں؟ .... بے بے! کُوسیں کائی شے کہ کائیں ناں؟ حال حال گھتی ہوئی نیں، کیہی وگ کئی اے...؟‘‘

نوراں چھوہر نوں ویدھی اے۔ اوہدی سَجی وینی تے بدّھا گانا بھِج گیا ہئی۔ تنداں دے کچے رنگ دھارِیں بن کے کرملّی دے لمکدے ہتھ اچوں ڈھیندے پئے ہین۔ کدھاؤں رَتی، کدھاؤں ساوی، کدھاؤں کیسری دھتیری وگدی، تلی اچ ہک جان ہوئیکے کالا میلا جہیا رَت رنگا پانی ریتا تے ڈھہہ کے سمِیندا پیا ہا۔  اوہ ہبھڑ واہی بولی: ’’ہا، ہائے وے گل پُل جانیا! آیہہ کیہا قہر ڈھایو ای  وے یَلھّ ولَلّیا! شگناں دا گاناں بھیویں پھردا ایں وے! کائی ہونی ہو کے راہسی وے! گاناں بھِجّا نحس آدھے نیں وے کرملّی!‘‘

کرملی ماں دا آکھا جیویں سنیا ای ناہیں۔ مڑ پچھیندا اے: ’’میں کیہ آدھا آں؟ بھورا کہندا گھتی بیٹھی ایں؟ پیو کچھ آکھیا ای؟‘‘ نالے ماں دے سانویں ہو کے بہہ گیا۔ نوراں بولی: ’’ میں پِٹ مری آں وے، ترلے گھتے ہین، وے جا! بھرا دا میلا لے آ، پرسوں پوتر گھوڑی چڑھنا ای۔ بھرا بھرجائی نہ رلے تے پنڈ کیہ آکھسی آ! وے بَچڑا! پیو تیرے میں تتڑی دے ہاڑے وی کائی نہیں سنے۔ اگوں آدھا اے (مڑ، اوس حاکو دی نقل لاہی) :میں اودھے کائی نہیں جاونا، ہِک، دو، ترے... میں کائی نہیں جاوناں! بس؟ تے ہُن کجھ نہ بھونکیں! ہَلا!‘‘۔

کرملی ہولا جیہا کوئیا ’’اُنج بے بے! پیو آدھا تاں سچ اے!‘‘ ماں دے آنے ٹَڈّے رہ گئے ’’ وے! وے کرملّی! توئیں وی! پر پوتر سچا ایں توئیں! تیرے موریں چھمّو لدی ہوئی اے۔ پرناون جاوناں ای نا، گھُوکی چڑھی ہوئی ہئی وے نکڑمیا! دیدے بھَیں گئے نیں؟‘‘ ’’ناں، بے بے ناں! میں گل کریساں حقی! پیو سدّا گھلّیا ہئی اودھے، ساک لَوَن لگیاں وی، منگناں کرینیدیاں وی، مڑ دیہاڑے لَوَن گیاں وی، مڑ گنڈھیں پاون توں اگدی وی، تے چاچے شوہدے، کیہ ورتارا کیتا ہا؟ آدھا اے منگ چھڈ دیو.. چھَٹ پرتا دیو! ایہو ای نا! توئیں آپ ای دس چا، سیانی بیانی ایں، ایہ کائی کرن آلی گل ہائی؟ کیس پاروں منگ چھڈ دیویئے؟ چاچا سیانف کرے ہا تے پیہوے ہا۔ آکھن توں اگدی آؤدی پیڑھی تھلے سوٹی پھیرے ہا۔ اوس مامے شہابُو نال جو کیتی، گند نائیں تے مڑ کیہ اے؟ ... مینوں بھاویں نیویں تھائیں بہا لے مانویں! پر ویکھ، چھمو دا ساک لَوَن میں تاں نائیں گیا ہا، آپ گئی ہائیں، بھرا دا بوہا جا ملیا ہئی۔ اوس شوہدے کائی مندی تاں نائیں کیتی۔ تے اودھے .. چاچا غلاما ای، کیہ آدھی ایں، مینوں پتہ کائی نہیں؟ ایہ چھمو اوس سور دی بوتھی آلے چھیرو دی منگ ہئی، اوس چھڈی چا! جیں لارے تے چھڈی ہائی، اوہ وی چانن ہئی سارا۔ مڑ؟ لَدّھا کیہ سو۔ توئیں وی بے بے ایہو کجھ کرنا ای تے جا، کر لے! جو چاچے کیتی! شہابو تے اوہدی دھی دا.......‘‘ کرملی ڈاہڈا کاوڑیا پیا ہئی تے گل اوہندے مونہوں پوری اکھویندی ناں پئی ہئی ’’دھرُو کیتا ای ماں اونہاں، توئیں وی اویہو کجھ کریسیں؟ شریکا جو رکھنا ہئی! رکھ لئے...‘‘

نوراں چھوہر دیاں گلاں سندی تے بٹ بٹ ویہندی اے، آدھی اے: ’’پوتر! تیرا دادا بہشتی وی ایہو جیہیاں گلاں کریندا ہا۔ پر، بچڑا! اوہ ویلے لد گئے نیں۔ غلامی شریکا اے تیرا، تے شہابو شریکا تاں کائی نہیں۔ شریکا نہیں چھڈینڈا، بچڑیا! بھرا بانہیں ہوندے نی بھراواں دیاں، کل میں مر موئی آں، توئیں دَھولا جھاٹا ہوسیں تے متیں پوسی آ۔‘‘ ’’بے بے ہِک گل تاں دَس! اکھے شریک لاون لِیک! ایہو جہے چاچے نوں کوہونا ایں؟‘‘

’’ہا، ہائے وے پوتر! تیرے مونہہ اچ بَول کراں، چاچے نوں آدھا پیا ایں، کوہوناں ایں؟ وے! پَولا چا کے مریساں ای چوٹی اچ!‘‘ نوراں وگاہتا ہتھ ماریا سو، پر کرملی اودھے کدھے! اوس جا دریا اچ چھال ماری ہئی۔ نوراں مڑ وی بلیندی رہی۔ مڑ اوسے جائیں بایہہ کے دلیلیں پئی رہی: لوکائی کیہ آکھسی، رن کُتّی بھراواں اچ وچھوڑا گھتیا سو، ساک موڑیا غلامی تے مندا ہو گیا شہابو وچارا! آدھا تاں چھوہر وی سچ ہا، غلامی وے، جھُگّا سڑی، چندریا! کیہا ساڑا گھتیا ای چا، میں کدھے مونہہ کر جاواں، میں وی دھرُو کراں، اوس چھمو شوہدی تے! دھی دا دھن، اوس گاں دی گاں کسے دا کیہ گوایا ہئی۔ میں دھرو نہ کریساں ! میں جاساں، غلامی دی رن دا ترلا کریساں۔ نی! گل پُل جانئے ناں کرو، انج ....‘‘ اوہ بے دھیانی اچ سر ہلیندی تے نہ، نہ کردی پِنڈ نوں وَگ گئی۔

حاکو ڈھارے اچ پرالی کُتریندا پیا ہا۔ نوراں نوں انج لگا جیویں ٹوکا پرالی تے نہیں اوہندے کلیجے تے ورھدا پیا ہئی: ’’ہِک، دو، ترے، میں اودھے کائی نہیں جاوناں‘‘ حاکو دا آکھا اوہندے کنیں مڑ گونجا۔ اوہ وچاراں اچ وگ گئی’’ میں جاوناں اے اودھے، میں جسائیں، غلامی دے پیریں پے جساں، سبھرائی دے پیریں چنی سٹ دیساں، ترلے کریساں، شوہدی درانی نہیں نری کار، مسیری وی ہاے میری۔ ہتھیں ڈولا لے کے آئی ہاؤں۔ پر، جے حاکو ہڑکیا چا، تے مڑ؟ حاکو اوہدی پیر بڑک سنی تے ہاک ماری سو ’’کیہڑا ایں؟ ہلا، نوری ایں، ایدھے ہوویں نا!‘‘ اوہ حاکو دے سانہویں پتھلا مار کے بہہ گئی تے آدھی اے: ’’میں جاؤں آں اودھے، کائی ترلا منت کریساں سبھرائی دا وی، خبرے کائی تند سدھی پے جاوے، کیہ آدھا ایں؟‘‘

’’راہن دے او، راہن دے! اوہ بھرا اے میرا ہِک سور دی سڈا ہے سو، نوری! اوس توئیں نال کائی گھاٹی وادھی کیتی، تے مڑ، میں بھرا کائی نہیں ویکھنا! پتہ ای نا، میں ...، میں ...‘‘ حاکو دی گل مونہہ اچ پھس گئی تے اوس پرالی دے رگ اچ ایڈی زوریں ٹوکا ماریا پئی ادھی مڈھی چیر چھڈی۔

’’ناں وے حاکو! سوہنا سائیں خیر کرے ای۔ توئیں وڈا سورما بایہہ روہ، کجھ نہ کرسیں، نہ کجھ آکھیں سو، ہلا! میں کدائیں سَکھنی وی بھَیں آواں تے کیہ اے۔ کئیں نہ کئیں نوں جاونا تاں پوسی اودھے، جے توئیں آپ جاویں، چھوہر جاوے، تے غلامی کائی اتلی واہی چا، تے مڑ ویل ہو جاسی۔ ناں وے اڑیا، میں آپ ای جساں!‘‘

’’جھلّی نہ ہو نورئیے! اکھے رب مناون سوکھا اَتے جگ مناون اوکھا۔ غلامی نہیں وڑدا ناں ویاہ اچ، تے رَن دے ..‘‘ اوس ہِک گندی گالھ چا کڈھی۔ ’’میرے چھوہر دی جنج نہیں مڑدی! ہلا!‘‘

’’میں تاں جاساں!‘‘ نوری ویہر کے آکھیا ’’ہِک، دو، ترے، میں اودھے جاوناں ای جاوناں اے۔‘‘

حاکو سوانی نوں ہڑکن دا ہک ہور حیلہ کیتا: ’’ہلا، مڑ دھمّی وگ جاویں، دینہہ لاہندا پیا اے‘‘۔ اوس گویڑ لایا ہا پئی راتیں بہہ کے گل کریساں۔ پچھاں ہک دیہاڑ ہوسی تے پراہنے وی کائی آ جاسن تے مڑ کہنے جاوناں ایں، جاون ہووناں ای نائیں۔ ’’لاء، لوڈھا ویلا ہون ہوندا اے پیا، وے! آیہہ پیراں دا پدھ اے۔ میں تکالاں توں اگدی مڑ آساں‘‘ ایہ آکھ کے نوری وگ گئی۔ حاکو تائیں انج لگا جیویں نوری مر گئی ہووے۔

اوس ٹوکا پریڈے وگا ماریا تے چھپر اچ ڈَٹھی ہک جھلنگی منجی تے ڈھہہ کے لما ہو گیا۔ ’’دھار کڈھ لویا اے! ‘‘اوس نوری دی ہاک سنی تے بڑایا ’’جھلی ناں ہووے تے!‘‘

نوری دِرانی گھریں پُجی تے ڈیگر ہو گئی ہئی۔ غلامی گھریں نہ ہا، چُلّھا تپدا ہئی، اتے کائی لاون پکیندا پیا ہا۔ ڈھینگراں دی لمب نکلدی پئی، سبھرائی چلّھے مڈھ چوکی ڈاہ کے بیٹھی ہوئی۔ جاؤں ہک رتا نہ ہَلّی، سگوں متھے ست ویہاں وٹ پائے، دند کچیچ کے آدھی اے: ’’اج لمبردارنی کدائیں بھل بھلیکھے آ وڑی ہوسی۔ نی! کائی انگ ساک ہووی آ تے پچھیں آ کسے کولوں، اگدی آویں آ‘‘ اوہ بھَوک پئی، نہ پانی، نہ دھانی، نہ خیر، نہ سکھ، مہنے مروڑے دیون لگ پئی۔ جیبھ اوہدی ائیں لمی وگدی اے جیویں راوی دیاں چھلاں، تے گلاں ائیں جیویں لامبو لگے ہوون۔ جو منہ آیا اس واہیا تے چھیکڑ تے آدھی اے: ’’ہون ایدھے ٹھُٹھ لَوَن آئی ایں‘‘۔ نوری ڈاہڈا جیرا کیتا تے آپے ای درانی دے کول جا کے بھوئیں تے بہہ گئی: ’’ناں میرئیے بہنے، میں کائیں دی لمبردارنی آں! تیرے بوہے آ ڈھٹھی آں، مسیری وی ہائیں درانی وی ہائیں، نِکڑی ہائیں، جو آکھیں...‘‘ درانی تینگڑ کے بولی: ’’ویھدی آں پئی نی! اج تائیں کدھے ہائیں نی جٹھانئے، نی مسیرئیے؟ ایہہ اودن کدھے ہائی سگوں، جیدن ساک لَوَن گئی ہائیں شہابو کولوں، نی چنڈالنے، نی ... گلچھی ہوئی چھوہری لے لئی آ، نی! غلامی دے چھوہر دی چھڈّی ہوئی! ہون دے چا ...‘‘ سبھرائی نے دوجی واری گالھ کڈھی۔ پر نوری چپ بیٹھی!

اودوں غلامی ویہڑے وڑیا۔ ہِک واری بِڑکیا تے مڑ آدھا اے: ’’کیہ ہوئیا اے سبھرائیے، ایہہ نوراں کیہ لَوَن آئی اے؟‘‘ اوس شوہدے سوانی کولوں پچھیا اے، نوری نوں کوایاوی ناں سو۔ ’’میلا لَوَن آئی ہئی بھرجائی تیری وے بِنَکّیا! پوتر پرناونا سو! اودھے ای، جدھوں دیور درانی نوں دھکے وجے ہان۔‘‘ سبھرائی نے بھانبھڑ لاون دی کیتی، آدھی اے: ’’ہا، وے ہا! بھرا جو ہوئیا، بانہیں بھجدیاں سو، پیاں۔ سوانی نوں گھلیا سو، آپ بُکّل مار کے بایہہ ریہا ہوسی اودھے! ‘‘ نوری دونہاں نوں ویہندی رہی، مڑ دیور نوں اگوں ول کے آدھی اے: ’’میں بھُلّی سائی وے غلامی، پر ایہہ دیہاڑا مہنے دیون دا نہیں، ویرا، جیویں! تیرے بوہے آئی آں وے! پر ایدھائیں....‘‘ غلامی اوہدی گل پھَدّی تے کاوڑ کے آکھیا سو: ’’کیہ ہائی ایدھائیں؟‘‘

’’کجھ نہیں وِیر، کجھ نائیں‘‘ اوہ گھابر گئی، مڑ آدھی اے: ’’میں میلا لَوَن آئی ہاں، دونہاں جیاں دا۔ پرسوں چھوہر گھوڑی چڑھنا اے خیریں۔ میرے دھولے جھاٹے دا حیا کریں وے غلامی!‘‘ ایہہ آکھیا سو تے سروں لیڑا لاہ کے دیور دے پیریں چا دھریو سو۔ غلامی لیڑا بھنجوں چائیا اے نوری دے ہتھ پھَدہایا سو: ’’انج نہ کر نوراں!‘‘ اوس گویڑ لایا پئی دیور منیج پَوسی... پر، جے منیوے ہا تے لیڑا میرے ہتھ نہ پھَداوے ہا،سِر اتے چا دیوے ہا۔ جکّو تکّے، نوراں درانی ولّے مڑی اویہو لیڑا اوہرے پیریں جا پایو سو: ’’ تساں وڈے تے میں نکڑی! میرے پوتر دی جنج وچ رلیں وے غلامی، نی سبھرائیے!‘‘۔

غلامی مڑ اُکّا کجھ نہیں کُویا تے سبھرائی شوہدی لیڑے نوں ہتھ وی نائیں لائیا۔ نوری مڑ مڑ دونہاں دے مونہہ ویھدی اے پئی۔ سبھرائی چاوڑ کے آدھی اے: ’’گل ہِکا ای نی وڈیرئیے! خصم دا بھرا مناون آئی ایں تے بھرا نوں چھڈ چا۔ دوجی گل ای کائی نائیں۔ ہِک دھِر راہسی آ، بھرا یاں دیور!‘‘ نوری بھرا نوں چھڈے چا؟ کیویں؟ کل اودھائیں ڈُھکّن جاوناں اے۔ تے ایسے لئی میں انہاں شوہدیاں دے ترلے کریندی آں پئی، نائیں تے میں ایدھے بَول کرن آوناں ہئی! ایہہ کائی کرن آلی گل اے؟  ہِک تاں شہابو دی دھی وچاری منگ تے چھڈی ہا سو، کیہ آدھے نیں چھوہری دا رنگ پکروڑ اے۔ پھٹے مونہہ نیں۔ چھوہر کیڈا ساؤ نیں؟ کوہجا، بھینگڑ نہ ہووے تے۔ میرا بھرا وچارا ... اتوں ہون ایدھے موڑی دیون لگے ہان، ایہہ رن خصم ... رَت پھِٹ گئی نیں دونہاں دی .. شہابو میرا بھرا، غلامی حاکو دا بھرا، شہابو دی سوانی سبھرائی دی بھین ... کائی ہِک ساک ہووے تاں وی ہئی۔ ایدھے تاں اُڈھ مُڈھ ہِکّا اے ... انہاں تاں اُکّی لانگڑ لاہ چھڈی اے ... جو ہوسی، ہوسی!

کاوڑ کے آدھی اے: ’’نی بِنَکّئے! تیرے بوہے آئی تد ہاؤں پئی میں بھرا ولّیں ڈُھکنا ایں۔ اوس شوہدے نوں چھڈ دیواں تے مڑ میں تیرے دادے داڑھی ہگن آوناں ہائی؟ ہِک دھرو میرے نمانے بھرا نال کیتا ای نی! سگوں مینوں ولدی ہائیں نی چھلیڈئیے۔ منگ توئیں چھڈائی نی کپتئے! اکھے چھوہری کالی اے۔ نی پوتر ویکھیا نی، گراہنیا چند! سِدھی کیوں نہیں آدھی ایں بھرا ولّیں پرناونا ہئی، بھین نوں نندیو ای تے اگوں بھرجائی نے ٹھوٹھے تے گھتیاں ہئی نی! اودھوں وی رہیوں، تے ایدھوں وی رہیوں نی ہکارئیے! تیرے بھرا بھرجائی تینوں چھڈیا چا، توں آپ بھین چھڈ بیٹھیں ہائیں، تے وٹ کدھائیں ہور کڈھدی ایں پئی نی، سپنئے! میتھوں وی بھرا چھڈاؤں ایں تے خصم توں وی؟ اودھے بھین بھرا وچ وتھ پواسیں اتے ایدھے بھراواں وچ نی ڈائنے! ڈھاء لگّی نی! لامبواں جوگئے، شریکا وی کریں آں تے کسے سُر چَج نال کریں ہا، نی! ... وے توئیں، وے! ‘‘ نوری غلامی ولّی بھیں پئی۔

اوہ تتڑی کجھ ہور آکھے ہا۔ غلامی اوس نوں آکھن لگا: ’’نوراں! جا، وگ جا ایدھوں، ساڈے گھر پواڑا نہ گھت‘‘ اتے بانہوں پھَد کے نوری دا مونہہ باہر نوں بھواں دتو سو۔’’وے! توئیں ناں وی غلامی ہئی وے، دے غلاما! مرد ہوویں آ، تے پچھیں ہا ایس کجھ لگدی کولوں!‘‘۔ نوری مڑ بھیں پئی بانہہ وگا کے چھڈائی سو، تے سبھرائی نوں آدھی اے: ’’نی! آپ کیڈی سوہنی ہائیں نی! بڈاویے! میں شہابو دی بھین تے توئیں سالی، ایہیا ویکھیں ہا، نی! سکی بھنیویں نوں بج لائی آ نی! ککھ نہ رہوی! شالا اگ لگی، نی تتئے!‘‘

سبھرائی نکو نک ہوئی پئی ہائی۔ پولا چا کے نوری تے وگایا سو تے اوہ وجا غلامی دے بوتھے تے۔ غلامی بوتھے تے پولا کھاہدا تے رن نوں گالھاں دیوں ڈھیہ پیا۔ ایس چیک جھاڑے اچ لیڑے نوں لمب پئے گئی۔ نوری ننگے جھاٹے اودھوں بھج وگی۔ بوہویوں نکلدیاں اوس کرماں ماری ’’بھانہہ، بھانہہ‘‘ دا رولا سنیا تاں ہئی پر اوس شوہدی دے سینے اچ آپ بھانبڑ مچدا پیا ہئی۔ کلیجہ تھَیہ تھَیہ کنّاں اچ وجدا ہا پیا، تے ننگے جھاٹے تھلے کھوپر ابالے کھاندا، سینہ لانبو، اکھاں راوی، پیریں ہنیری جھُلّی ہوئی، ڈھیندی پَوندی گھریں جا وڑی۔ دینہہ ماڑا جیہا کھَلا ہئی۔

حاکو ڈٹھا اے، ساہ اچ ساہ نہیں پوندا، سروں ننگی، مونہہ تے موت لکھی ہوئی۔ ’’او ... او نورئیے! ایہہ کیہ ہوئیا ہئی تینوں؟ ...‘‘ نوری ائیں ڈھہہ پئی اے جیویں ریتا دی کَندھ ہووے۔ اوس ہِک ہاہ چھکی اے ’’ وے حاکو! میں تتڑی، توئیں سچ آدھا ہائیں وے، میں بھُلّی ہاں...‘‘ مڑ نوری نوں ڈوب پئے گیا اے۔ بھج وگ کے کائی اونہدے مونہہ اچ پانی گھَتّے، کائی پِنڈا گھُٹّے،کائی پیر جھَسّے۔ گھر اچ بلامت پئے گئی۔ ادھی راتیں اوس کچھ سرت کیتی اے ،اتے جو ورتی ہائی، حاکو تائیں کچھ دسّی تے کجھ ناں دسّی، تے مڑ ڈُب گئی۔ سرھگی ویلے مڑ سرت کیتی سو، پر سرت کیہی کیتی سو، ہِکّا چِیک ماری سو، تے نکوں مونہوں رَت وگ پئی اے۔ کرملّی ڈھگّیاں کڈھ کے گَڈا جوون لگ پیا اے۔

اگلے دیہاڑے، جیدن کرملی گھوڑی چڑھنا ہئی، شہر دے وڈے ہسپتال اچوں دو لاشاں اٹھیاں۔ ہِک نوری ہئی تے دوجی سہاتی ناں ہئی جاندی، اوہ سبھرائی ہئی۔ چندری اوس لیڑے دی اگ اچ سڑ مری، جہڑا نوری اوہدے پیریں گھتا  ہائی۔

********

محمد یعقوب آسیؔ   9 ۔ اپریل ۔ 1997ء